'
Motto: "I thu chhiarin a siam che"
Showing posts with label Zirna. Show all posts
Showing posts with label Zirna. Show all posts

Tuesday, May 18, 2021

HRUAITU /HOTU KA TAWN VE ṬHÎNTE MIZIA

By: Tluanga Chhakchhuak

      Kum 33 chuang zet Subordinate Officer hna chelhin Mizoram sorkar aṭangin ka pension tâk hun pawh ni 100 a tling tep ta mai. Sorkar hna aṭanga han chawlh meuh chuan khawtlâng leh kohhran lama ka hun ṭha la neih zawng hi inhman ka tum ve a, kohhran lamah erawh chuan thlarau thilpêk ka dawn meuh loh avângin ka inhmang ta lêm lo. Literature, Politics leh Social Organization hrang hrangah sâwmna ka dawn avângin ka phak tâwkah ka tel ve ta nual mai.

    Chûng pâwl hrang hranga ka inhman tâkah chuan thawhpui duhawm tak tak eng emaw zât hi ka chhar thar a, ka tân khawvêl thar, ṭhian thar, hotu thar, ka neih avângin ka thawvengin nuam ka ti khawp mai a. Ka kawm phak ngai rêng rêng loh politician lâr tak tak hnung ka zui a, sorkar hna ka thawh laia kan hotu ni ṭhîn First class officer pension-te nên in ang khatin mawhphurhna kan nei a, ziakmi mi lâr tak tak leh Media khawvêla khawsa ṭhînte nên a chang changin kan inhmu ṭhîn a, ram chhûng ram pawn lama min lo ngainatute nên Zoom meeting neiin ka hun ka hmang ve ṭhîn a, ar note, a tui aṭanga keu hlim ang maiin khawvêl zimte aṭangin  khawvêl boruak zau zawkah cheng ang mai ka ni.

Monday, June 15, 2020

Nelson Mandela-a'n Chawimawina leh Lâwmman a dawnte

By: Joseph Saia

“During my lifetime I have dedicated myself to this struggle of the African people. I have fought against white domination, and I have fought against black domination. I have cherished the ideal of a democratic and free society in which all persons live together in harmony and with equal opportunities. It is an ideal which I hope to live for and to achieve. But if needs be, it is an ideal for which I am prepared to die.” (Rivonia Trial Speech, April 20, 1964)

Ram ni tla sêng lova rorêltu Kumpinu leh Dutch (Afrikaners)-ho awp behna hnuaia chi inthliarna dodâla zalênna sual chhuaktu Nelson Mandela hian khawvêl ram hrang hrang aṭangin chawimawina leh lâwmman chi hrang hrang 250 chuang zet a dawng a. Chawimawina leh lâwmman a dawnte chu awlsam zâwka kan hriat theih nân leh zirlaiten awlsam zâwka an chhinchhiah theih nân a kum indawta dah a ni e.


Tuesday, May 26, 2020

Daw Aung Sân Suu Kyî International Awards, Honors & Appointments (1990-2017)

By: Joseph Saia 


Kum 2015 khan Aung Sân Suu Kyî-in chawimawina leh lâwmman a dawn chanchin ka post tawh a. Mahse, khati hun lai khân kim taka chhui theih a la nih loh avângin ṭun ṭumah hian kim zâwk leh zau zâwkin ka rawn târ lang leh dâwn a ni. 

Khawvêl hmeichhe piang tawhah chuan Suu Kyî-i tluka khawvêlin a ngaihsân leh a chawimawi natsat hi an tam lo hle ang. International huapa chawimawina leh lâwmman a dawn ringawt pawh hi 150 dâwn lai a ni a, khawvêl mi ropuite zîngah pawh amah anga chawimawina leh lâwmman dawng hnem hi an la awm ngai lo tih theih a ni.

Monday, May 18, 2020

LEHKHABU ṬHA CHHIAR

THUFINGTE 8:10
Ka zirtîrnate dawng rawh u, tangkarua te ni lovin; Tin, finna chu rangkachak duhawm mi ai pawhin.

Lehkhabu ṭha lovin a chhe zâwnga nasa taka a thawk thei ang bawkin lehkhabu ṭha hian a chhiartu-ah nasa takin hna a thawk thei a. Mi chak lo a tichak thei a, mi dawihzep a tihuaisen thei a, mi beidawng hnênah beiseina thar a siam thei a, mi mâwl a tifing a, mi puitling lo puitlingah a siam thei a, mi ho tak pawh mi ropui takah a chhuah thei ṭhîn.

Bible hi lehkhabu zawng zawngah chhiar atâna ṭha ber a ni a. Mihring nun kawnga zawhna kan chhân thiam loh zawng zawng pawh min chhânsak thei vek. Bible bâkah kan rinna tichak thei leh rawngbâwlna kawnga min pui thei tûr tam tak a awm a, hêngte hi chhiar ṭhîn a ṭha. John Wesley-a chuan, “Lehkhabu chhiar ngai lo rawngbâwltu chu bâng mai rawh se,” a ti hial a ni. Hmuhnawm dang a tam tâk avang tak te hian lehkhabu ṭha chhiar lamah hian ringtuten ṭan kan lâk a ṭûl hlê mai.


Thu lâkna:

Our Daily Bread Mizo
OCTOBER 2, 2019

Visit Our Daily Bread Mizo >>> Lehkhabu Ṭha Chhiar

Saturday, May 16, 2020

St. Augustine-a chanchin

By: Joseph Saia (Australia) 
“We speak to God when we pray. God speaks to us when we read the Bible. Pray as though everything depended on God. Work as though everything depended on you.”  (St. Augustine)

Pope Boniface VIII (1230-1303) chuan kum 1298 khân Kristian mi ropuite hriat reng nân tiin ‘Doctor of the Church’ tih chawimawina ropui tak a buatsaih ṭan a. He chawimawina ropui tak hi vawiin thlengin kohhranten an inhlân chhâwng zêl a. Tîrhkoh Paula aṭanga chhiarin Kristian mi ropui sawmthum te hnêna hlan a ni tawh a. Khawthlang kohhranho zîngah pawh Kristiante chawimawina sâng ber a la ni fo. Augustine-a pawh hi Kristian hmasate hun laia chawimawina sâng ber ‘Doctor of the Early Church’ dawngte zînga mi ropui tak a ni a. Amah hi Kohhran hmasa Pate zînga thusawi thiam leh bishop hmingthang bera ngaih a ni bawk. 

Latin ṭawnga a hming chu ‘Aurelius Augutinus’ a ni a. Africa hmâr lama Hippo khaw bishop a nih avângin Augustine of Hippo tia koh a ni bawk. Pathian thu thiam (Theologian), mi fing (philosopher) leh lehkha ziaktu hmingthang tak mai a ni a. A lehkha ziahte chuan khawtlâng leh kohhran nasa takin a tihmasâwn a, khawthlang finna (philosophy) tam tak pawh a thuziaka innghatte an ni. A kutchhuak pahnih ‘Pathian Khawpui’ ‘The City of God’ leh ‘Inpuanna’ ‘Confessions’ tihte phei chu vawiin thlengin kohhran leh khawtlâng nun siam ṭhat nân a la ṭangkai hle a ni.

Monday, May 11, 2020

SÂNG TAKAH THLÂWKIN LÊNG RAWH (Soaring High)

By: Mafaa Hauhnar

Thla kalta February-ah khân Mizoram Synod Book-room-ah lehkhabu Rs. 7,000 man lai ka order a. Book-room manager Pu Lalniliana, pa fel leh tlâwmngai zet chuan post aṭangin min rawn thawn nghâl var a, a chungah ka lâwm hle a ni. 

Ka lehkhabu lei zawng zawng chu sawi vek tawh lo mai ila. Ka lehkhabu lei zînga ka chhiar hmasak ber chu kum 2018-a Mizo Academy of Letters (MAL)-in Book of the Year atâna a thlan tâk, Mafaa-a ((H. Lalrinfela) lehkhabu 'Hringnun Hrualhrui' tih kha a ni a. A thuziak a ṭhain chhiar pawh a nuam hle a. Kâr lova ka chhiar zo ta mai a, a khamawm lo khawp mai. 

Amah Mafaa ka uizia leh thuziak lama a sulhnu ropuizia chu sawi tawh lo mai ila. A lehkhabu hnuhnung ber 'Hringnun Hrualhruai' aṭanga zirtirna leh fuihna ṭha tak min hnutchhia 'Sâng tak thlâwkin lêng rawh' tih  article hi ka rawn thur chhuak a, a lehkhabu nei ve lo te pawhin chhiar ve se tih ka duhsak êm avângin he ka blog-ah hian ka rawn pho chhuak ta hrâm a ni.  


Sâng taka thlâwk tate hi hniam tak lo hrût tawhte an ni châwk a. Mi ropui kan tihte bul ṭanna hi a lo ropui nghâl ngawt bîk awzawng lo mai. Amaherawhchu, chu’ng mite chuan an kawng zawha khuarkhurum leh khawkrawk awm avânga lunghnual a, kir leh mai lovin, tumruhna leh teirei peihna hmangin harsatna an hnuaichhiah a, an nun kawng bawhbuaitu chhûm dum chu vai kiangin, luhlul takin an tuma lum chu an bei lui fan fan a, an harsatna kawlpui an khêng thlawn a, chuvâng chuan sâng takah thla zârin an thlawk thei ta a ni.

Monday, May 4, 2020

Mizo Ṭawng Grammar (PDF)

By: K. Zawla 
1st Edition
1969



Hnam min phuar khawmtu ber chu ṭawng hi a ni a, hnam ral mai loh nân culture vawn nun a ngai a, culture a nun reng theih nân ṭawng humhalh a ngai bawk. Chu chu nang leh keia mawh a ni a, kan hnam nunphung leh ṭawng a boral loh nân kan ṭawng hi kan zir a, kan chhawm nun zêl a ngai tak meuh a ni. 

A hnuaia lehkhabu K. Zawla ziak hi Mizo ṭawng Grammar kan neih hmasak ber a ni a, 1969 kuma chhuah a ni nghe nghe. 

Download Here>> Mizo Ṭawng Grammar by K. Zawla

Download from Google Drive>>> Mizo Ṭawng Grammar by K. Zawla

Friday, July 27, 2018

Taimakna

By: J. Lalengkima (Jo Jo-i pa)              
 

    Eng hna pawh mahni kova tla, tlansan lova thawh zêl duhna rilru hi “Taimakna” chu a ni.
 
    India ram zalênna sual chhuaktu, India hnampa tia kan koh Mahatma Gandhi chuan ‘Taimakna’ tih ṭawngkam hi hetiang hian a hrialhfiah, “Mahni inzahna leh mahni inphatsan avânga hna chi tin reng (a ṭha lamin) thawh duhna hi taimakna a ni” tiin. Chutiang bawkin Bawih chhuahtu ropui Abrahma Linclon-a chuan “Taimakna chu thatchhiatna hmêlma, a hmei a pa, puitlin leh puitlin loh lanna dârthlalang a ni” a lo ti bawk a ni.
 

Thursday, July 26, 2018

Lehkhabu chhiar hlawkna

By: Kawlngheta Vaiphei


L. Keivom-a chuan, "Lehkhabu hi mihringte hriatna, thiamna, finna luan khawmna, chhia leh ṭha hriatna dîl zau ber a ni," a lo ti thlawt mai nia.

    Mihring nuna thil pawimawh berte zînga pakhat chu lehkhabu chhiar hi a ni âwm e. Lehkhabu chhiar tûr chuan a chhiar tûr kan neih a ngai a. Kan nei lo a nih pawhin Library emaw tal hi chu kan bul hnaiah a awm a tûl âwm e. Mahni sum senga Lehkhabu lei pawh hi a ṭha hrim hrim. Chu chuan lehkhabu mi a ngaihhluttîr ṭhin.

Saturday, May 5, 2018

Thu Ziak Thiamna Bu (PDF)

Thu Ziak Thiamna Bu
(Ziaktute Kaihhruaina)

First Edition 1988
Published By:
The Zoram Writer’s Club
Aizawl, Mizoram




Ziaktute:

1. Thupui    1-na: Padmashri Khawlkungi
                    2-na: K. Saibela
                    3-na: C. Sangzuala
                    4-na: C. Lalkhawliana
                    5-na: Lalbiaktluanga
                    6-na: R. Lalrawna

Download Here    >>>>> Thu Ziak Thiamna Bu (PDF)

 

Sunday, December 11, 2016

Zirna lama kan Tuivar khawtlang dinhmun


By Lehkhabu Khawvel

Hre famkim lo hle mah ila, ka hriat chhun chhunte sawmkhawmin kan nau zawkten zirna lama kan Tuivar dinhmunte an hriatchian a, kan u zawkten famkim leh zau zawka an rawn chhui beiseiin he article hi ka rawn buatsaih a ni. 

Kum 1984-85 vel kha ni ta in ka hria. Naupang mai ni mah ila, Pingkhone lama kan u te rual sikul kal rawn chhukthla dum dum hi ka lo thlir reng thin a, engvanga mi khuaa va zir nge an nih erawh ka lo ngaihtuah ngai lem lo. Chunglai chuan kan Tuivar khawtlangin Primary sikul chauh kan la nei hi a lo ni a, Pingkhone khuaah erawh Middle sikul an lo nei deih tawh a ni. Kan khawtlang dinhmunin Middle sikul neih a la tlin loh avangin Primary level zirchhuakte paw'n zir chhunzawmna hmun remchang an neih loh avangin leh thenkhat harsakna avangin sikul an chhuahsan nasa hle a. Mi tlem zawk erawh chu phur lo leh hreh tak chungin Pingkhone lamah an zuk zir a. Chunglai chuan khua leh khua inpawngnekna, inteirukna thinlungte a la awm avangin a then phei chuan hmunsit an lo tawk a, sikul an chhuahsan leh nual bawk a ni. 

Chung boruak kara zuk zir chhunzawm ka hriat chhunte chu, Pastor Lalzawngliana, Tv. Lalrengliana (Parenga, Fam) Pu Kapkima, Pu Zamkima, Pu Remruata (Mizoram pemta) te an ni mai a, hmeichhe lam phei chu Nunvari tih loh hriat dang ka nei lo. Heng mite hi rualkhat chhuak middle sikul kan neih hmaa Pingkhone khuaa zuk zir ka hriat chhunte an ni. An hma hian Pu Suiluaia, Pu Chithanga, Pu Lalringa, Pu Lalrinliana te rualkhat ni leh in ka hria a, ka hriatchian chiah loh avangin chhuizui tawh lo mai ila. 

Friday, August 29, 2014

Zirna leh Kan Khawtlâng

By: Lehkhabu Khawvel




Zirna tih thumal hian a huam zau em em mai a, chik taka kan zir chuan kan nun pumpui hi a huam vek a ni. Mi tam tak chuan sikul runa kan zirlaite tha taka zir hi zirna emaw kan ti mai a, mahse zirna dik tak erawh chu sikul runah a tawp mai lova, sikul runah a bul kan ṭan chauh zawk a ni. Sâp thufing pakhat chuan, "Teaching ends in the school, but education ends only when you go the grave." a ti a, a awmzia chu, "Inzirtirna kan tih chu sikul runah a tâwp mai a, zirna dik tak erawh chu thlan i thlen hunah chauh a tâwp ang," tihna a ni.Chuvâng chuan zirna kan tih hian pass mark tha hmu a, degree lak chauh te a kawk mai lova, chutiang chauh beisei a, zir fan fante chu mi khawngaihthlakawm ngawih ngawihte an ni.

Friday, November 27, 2009

Zirna Lam Titi

By: Viktor Vula

U.S.A.

Mitin hian zirtur kan nei vek a, mi zirsang leh hretam apiangin zirtur leh hriatbelhtur anngah zia an hre tam mai a ni. Zirzo tawh leh hrevek a awm theih loh, zirtur kan nei vek a, zirtirtur pawh kan nei vek bawk. Inzir tawn leh inzirtir tawn vek kan ni. Amaherawhchu mihring nihphungah zirlai nih aia zirtirtu nih zawk duhna mizia kan nei lian hle a, a ngaithlatu nih ai a sawitu nih kan duh theuh. Hei hi kan mizia leh nihna kan hnawl theih loh a nih si chuan zirtirdan thiam a pawimawh ta a ni. Thihthlenga zirtur kan ni tih erawh chu hrereng bawk ila.

Thursday, May 14, 2009

Zirna lama kan Tuivar khawtlang dinhmun

Hre famkim lo hle mah ila, ka hriat chhun chhunte sawmkhawmin kan nau zawkten zirna lama kan Tuivar dinhmunte an hriatchian a, kan u zawkten famkim leh zau zawka an rawn chhui beiseiin he article hi ka rawn buatsaih a ni. Kum 1984-85 vel kha ni ta in ka hria. Naupang mai ni mah ila, Pingkhone lama kan u te rual sikul kal rawn chhukthla dum dum hi ka lo thlir reng thin a, engvanga mi khuaa va zir nge an nih erawh ka lo ngaihtuah ngai lem lo. Chunglaichuan kan Tuivar khawtlangin Primary sikul chauh kan la nei hi a lo ni a, Pingkhone khuaah erawh Middle sikul an lo nei deih tawh a ni. Kan khawtlang dinhmunin Middle sikul neih a la tlin loh avangin primary level zirchhuakte paw'n zirchhunzawmna hmun remchang an neih loh avangin leh thenkhat harsakna avangin sikul an chhuahsan nasa hle a. Mi tlem zawk erawh chu phur lo leh hreh tak chungin Pingkhone lamah an zuk zir a, chunglai chuan khua leh inpawngnekna, inteirukna thinlungte a la awm avangin a then phei chuan hmunsit an lo tawk a, sikul an chhuahsan leh nual bawk a ni. Chung boruak kara zuk zir chhunzawm ka hriat chhunte chu, Pastor Lalzawngliana, Tv.Lalrengliana(Parenga, Fam) Pu Kapkima, Pu Zamkima, Pu Remruata (Mizoram pemta) te an ni mai a, hmeichhe lam phei chu Nunvari tih loh hriat dang ka nei lo. 

Heng mite hi rualkhat chhuak middle sikul kan neih hmaa Pingkhone khuaa zuk zir ka hriat chhunte an ni. An hma hian Pu Suiluaia, Pu Chithanga, Pu Lalringa, Pu Lalrinliana te rualkhat ni leh in ka hria a, ka hriatchian chiah loh avangin chhuizui tawh lo mai ila. Kum 1987 khan pawl 4 zirzo mi 30 vel lai kan awm a, Pingkhone lam beisei tawh lovin Kawlpui St. Mary sikul lam kan beisei zawk a. Chunglai chuan tun ang hian kawngte a la awm mumal lova, tawlailir kawng mai a la nih avangin saikal (cycle) nena kal thei pawh kan la awm lo. Sikul naupang zawng zawngte chu ke-in kan kal dia dial thin a,kum 1988 sikul hawn a rawn ni chhova, fur anih avangin kawngtluanin ipte leh puanfen khaikangin tui kan dai phei thin a, Sanpiah khua pelh chiah phei khi chuan saihlit lian pui pui a tam khawp a, hmeichhe rualho phei chu an rak leh thawt thin. 

Chutianga harsa taka thla 2 kan kal hnu chuan Rampum Buaina(Student Union Revolution) a lo chhuak a, chumi avang chuan zirna leh ei bar zawnna lamah mi a nghawr nasa hle a, sikul naupang tam zawk chuan chunzawm beisei tawh lovin, mahni thawhtheih zawng zawngte dapin a then Aizawl lamah a then leileh lamah chutiang chuan kan darh pheuh pheuh zo vek ta a ni. Kum 1989 ah sikul hawn a rawn ni leh a, sikul naupang tam zawk ten min chuahsan tak avngin a bang chhun tlem chuah kan awm tawh a, chung zinga ka hriatte chu Zaliankima, Ralliantawna, Zakhuma, U Luni, Bialfangzaui, leh Ramhmuaki te an kan ni. (Kum1988 rampum buai hmaa St. Mary sikula kal ka hriat chunte chu Hrangtinkapa(Hrangkapa) Zirthanga, Patea leh tun hmaa vengchhak lama awm Hmari nau mipa (a hming ka hriat loh) te an ni. Paawl 6 kum 1 ka zir hnu chuan Ralliantawna, Zaliankima leh Zakhuma ten min chhuahsan leh ta a, ka kum 2-na ah chuan Chawngthangan mi rawn umpha ta a, pawl 7 kum 1 ka zir hnuin a ni paw'n min chhuahsan leh ta a, pawl 7 ka kum 2-na ah erawh chuan Zabiakthanga, Laldingliana, Sangzama, Dinpuia, Lalsangliana, Zaawmi, Mabawihi, Manuni, Nunhlimi, C Thathangi ten min rawn rual leh ta a, kan hnuai deuhvah Parthani, Thanchhingi, Edeni, Lawmsangi te rualkhat an awm a, an hnuai leh deuhvah chuan Lallianenga leh Vanlalsawma te an awm leh bawk a, kan vai chaun mi 30 dawn lai kan nih ka ring. 

Kum 1996 khan matric zirlai ka chhuahsan fel ta a, India lama Baibul zirna ka chhuzawm nghal avangin 1997 hnu lama kan hmasawn zel dan te erawh chu hriat ka nei tawh lo. ( He article hi a tawi thei ang ber tura ka buatsaih a ni a, hming ka telh hmaih te leh kan hmasawn zel dan a dawt a dawta ka tarlan dan dik chiah lo te a lo awm a nih pawhin min ngaihthiam a, dik leh famkim zawka hriaten in rawn tarlan ka beisei.He article-ah hian Tahan leh khua danga va zir sikul naupangte ka hriat loh avangin an hming ka telh lo bawk). 

Wednesday, May 13, 2009

Zirna leh Kan Khawtlang

Zirna tih thumal hian a huam zau em em mai a, chik taka kan zir chuan kan nun pumpui hi a huam vek a ni. Mi tam tak chuan sikul runa kan zirlaite tha taka zir hi zirna emaw kan ti mai a, mahse zirna dik tak erawh chu sikul runah a tawp mai lova, sikul runah a bul kan tan chauh zawk a ni. Sap thufing pakhat chuan," Teaching ends in the school, but education ends only when you go the grave." a ti a, a awmzia chu," Inzirtirna kan tih chu sikul runah a tawp mai a, zirna dik tak erawh chu thlan i thleln hunah chauh a tawp ang," tihna a ni.Chuvang chuan zirna kan tih hian pass mark tha hmu a,degree lak chauh te a kawk mai lova, chutiang chauh beisei a, zir fan fante chu mi khawngaihthlakawm ngawih ngawihte an ni. Zirna dik tak chuan kan nitin nun khawsak dan tur te, mite nena tluang taka kan indawrtawn theih dan tur te, rilru leh taksa lama hrisel taka kan awm theih dan tur te, a chhia leh a tha kan hriathran theih dan tur te, awmzia nei taka nun kan hmanthiam dan tur te, nu leh pa, u leh nau, chhung leh khat, khawtlang leh kohhran, ram leh hnam tana kan mawmhphurhna hlen dan tur te a huam tel vek a ni. Zirna hriat tum lova, mite ngaihsan leh sum leh pai hauhsakna tur chuah ngaihtuah a, kan nun leh hun tha kan hman chhung chuan kan nun pawn nun hlimna thuruk a hmuchhuak thei tak tak dawn lo a ni.Chuvang chuan zirna dik tak hria a, awmzia nei leh mumal nei taka kan nun kan hmantheim theih nan community-a kan mawhphurhna hi a bik takin kan zirho dawn a ni.
Khawtlang(Community) tih hian kan pian leh murna .mai a kawk lova, kan ram leh hnam, kan mihringpuite a huam tel vek a ni tih hre hmasa ila.