'
Motto: "I thu chhiarin a siam che"

Friday, April 9, 2021

CHINA IN MYANMAR RAMAH A INRAWLH NASA HLE

 By: Tluanga Chhakchhuak




(Myanmar Crisis erawh an ram chhûg thil liau liau a ti thung)

China ram hi Zofate chênna ram pahnih India leh Burma te thenawm ram a ni. Ram thenawma Regional Power nei mai a ni lo va, Super Power nei ram lian a ni tih pawh kan hre tel nghâl mai awm e. USA ram ropui tak ngial pawh a el pha ve ta. Kum zabi 21-na hi Chinese Century tiin political writer-ten an sawi ṭhîn.

China ram Politics, Economics leh sipai lama a hma lâkna zawng zawng hi thin phu dup dupin kan thlîr thup tawh mai. Khawvêl hmuhah thil engkim deuhthaw-ah hian China hi thlemtleng te zâwk ang mai a lo inrawlh chhen hi ram hrang hrangte ngaih tiṭha lotu a ni.

Myanmar ram chhûngah phei chuan China sumhnâr Project lian tham tak tak a awm ṭeuh tawh mai a. China-in a buaipui êm êm BRI SILK ROAD PROJECT pawh Myanmar ram chuan kan puibawm ve ang che u tiin a lo tiam tawh bawk a ni.

Sipai lam awn êm êm Rûlputara te USDP Pary-in hahipa an sawi ṭhîn an sipai sorkar laia an irawm chhuak hmasâwnna ruhrel (infrastructure) an duan ni âwma an sawi fo ṭhîn Special Economic Zone, Arakan Deep water harbor project aṭanga China ram thlenga thlun zawm Gas & Oil pipeline project leh Kachin State chhûng Irrawaddy luihnâra Myitson Mega Hydel Project-te hi China ramin Myanmar thau suah theih nâna Sipai lalho man ṭang eitir a, a duan deuh vek a ni. Chinese Company kan sawite hi China ram sorkar ta deuh vek a ni bawk.

NLD Sorkarna a chelh lai pawh khân rilru nei takin Myanmar ram chhûnga kawngpuite chu nakin hnua a ram bungkhat nimai tûra a hriat avângin sum leh pai ui nei miah lovin a hmang heuh heuh a. Muse Mandalay Railway chang tlung tak a ruahman sak a, Town Planning Experts te tîr lûtin Yangon new Urban Development Scheme duangin hma a la nasa mai a, Mandalay khawpui phei chu Little Hong Kong tih hial khawpin Chinese hnam an pung chak hle.

China-Myanmar Economic Corridor-(CMEC) hnuaia awm Arakan rama Tuialhthei leh natural gas laih chhuah hna hi NLD sorkar hian India a thawhtîr ve palh ang tih hi China hian a hlau êm êm a, India ram hma lâkna KOLODYNE Multi Model Transit Transport Road tiṭhuanawp zâwnga hma la tûrin Arakan Army hel pâwl hi ralthuam lama ṭanpuiin hma a lo la nasa mai. China hian Arakan ramah Singapore aia ropui zawk lawng chawlhna a siam mek a,Gas pipeline hrula China ram Kumin khua thleng a rail leh motor kawng a siamsak phei chuan Myanmar ram hian a rulhna tur a nei si lova kum tam tak China bawiha a intuhluh a ngai reng tawh ang. Tûnah pawh gas pipeline security chhuanlam siamin Myanmar ram laili kal tlang oil pipeline venghim tûrin China sipai sing chuang an dingtlar ferfur tawh a, nakina Coup sipai sorkar nêna ṭang tlang tûr tih hairual a ni lo.

China chanchin sawi kai chuan Myanmar leh China inrina hrula Ethnic helho chungchâng pawh sawi telh loh theih loh a ni. Anniho zawng zawng hi China-in a puih râlthuam leh suma kawng tinrenga a chawmhlawmho an ni.

NLD hruai Daw Aung San Suh Kyii ten Khawthlang lam democracy ram an awn tak si ah chuan China hian a sumdâwnna zawng zawng chân dâwnin a inhre ta a, rei tak Myanmar ram aṭanga hlâwkna a neih ṭheuh nân a uipa a duh duh a ṭawnglettu hmanga a thunun theih Sual Sipai lal General Min Aung Hlainga chu civil sorkar namthluk tîrin mipui thuneihna leh rorêlna chu a chhuhsak ta a ni.

CHINA inrawlhna thûk tak vângin MYANMAR ram a boral mêk a, mipui aiawh CRPH a chak lo hlauh chuan khawvêl map aṭangin Myanmar ram map a bo daih ang tih hi ka ringhlel lo ve.


Print this post

No comments:

Post a Comment

I ngaih dân han thawh ve rawh le....